Co to jest pompa ciepła split?

Budową, powietrzne pompy ciepła split w dużej mierze przypominają klimatyzatory typu split. W obu przypadkach (zarówno pomp, jak i klimatyzatorów), split to najpopularniejszy rodzaj. Nie dzieje się tak bez powodu, bo podział na dwie jednostki – zewnętrzną i wewnętrzną ma istotne zalety. Dla kogo będzie to najlepszy rodzaj pompy? Ile miejsca zajmuje pompa ciepła split? I czy zamontowanie takiej pompy jest trudne? O tym dowiesz się w dalszej części artykułu.

Do jakich budynków nadaje się pompa ciepła split? I jakie są ograniczenia? 

Powietrzną pompę ciepła typu split można zamontować praktycznie w każdym domu. Jednostka zewnętrzna (agregat), zgodnie z nazwą instalowana na zewnątrz budynku, zwykle przy ścianie domu. W budynku mamy zainstalowaną jednostkę wewnętrzną. W przypadku pomp ciepła typu split układ chłodniczy/grzewczy pompy rozdzielony jest na dwa elementy połączone orurowaniem miedzianym którym przepływa gazowy czynnik roboczy pompy ciepła. Pompę ciepła typu split możemy zamontować zarówno w nowym jak i modernizowanym domu. Z pewnością w nowych domach wybór miejsca na jednostki jest ułatwionym szczególnie jeżeli pompę ciepła planujemy na etapie projektu domu. Natomiast w przypadku budynków istniejących musimy dopasować się do stanu obecnego co może rodzić pewne wyzwania. W większości sytuacji wygospodarowanie miejsca na jednostkę wewnętrzną pompy split nie powinno być kłopotliwe. Jeżeli jednak rzeczywiście nie wchodzi to w grę i jednostki wewnętrzną i zewnętrzną musiałyby łączyć bardzo długie rury, lepiej będzie założyć pompę typu monoblok. Parametry dobrych splitów i monobloków, takie jak dostępny zakres mocy i sprawność, są niemal identyczne. Wybór pomiędzy nimi to kwestia różnic w sposobie montażu.

Pompa ciepła split - zwykła woda w wewnętrznej instalacji c.o.

Zewnętrzna jednostka pompy ciepła typu split bez żadnych specjalnych zabiegów znosi działanie nawet największego mrozu. Po prostu nie ma w niej nic, co mogłoby zamarznąć i ulec przy tym uszkodzeniu. To podstawowa różnica pomiędzy pompami split i monoblok. Pomiędzy jednostką zewnętrzną i wewnętrzną pompy krąży jedynie gazowy czynnik roboczy pompy, który nie zamarza nawet przy kilkudziesięciu stopniach poniżej 0°C. Nie trzeba się więc o to martwić nawet w najsurowszym klimacie. Natomiast woda, która krąży pomiędzy pompą ciepła oraz instalacją c.o. budynku (podłogówką lub grzejnikami), trafia tylko do jednostki wewnętrznej, w której znajduje się wymiennik ciepła (gaz/woda), niezbędne zawory, pompa obiegowa wody, naczynie wzbiorcze itd.

Z punktu widzenia instalatora i przyszłego użytkownika najważniejsze jest to, że cała część wodna układu pompy split znajduje się w pomieszczeniu wewnątrz domu, już po ciepłej stronie zaizolowanej ściany budynku. Tu mróz już nie zagraża urządzeniu i instalację można wypełnić czystą wodą. Woda ma zaś mnóstwo zalet – jest całkowicie bezpieczna (nietoksyczna), świetnie przekazuje ciepło, prawie nic nie kosztuje i bez problemu można ją uzupełnić w razie potrzeby.

Co głośne, to na zewnątrz w pompie ciepła split

Spore znaczenie ma fakt, że to w zewnętrznej części pompy ciepła typu split znajdują się najgłośniejsze elementy całego urządzenia. To sprężarka i wentylator o dużej wydajności (ewentualnie dwa, w pompach o większej mocy). Oczywiście, w pompach ciepła producenci dbają o ich wyciszenie, ale z pewną dozą hałasu zawsze trzeba się liczyć. Wentylator przetłacza kilka tysięcy metrów sześciennych [m3] powietrza w ciągu godziny, a sprężarka pompy ma moc mniej więcej 10 razy wyższą niż jej odpowiednik w lodówce. Miejmy jednak na uwadze, że te odgłosy pracy będą dobiegać do nas w bardzo ograniczonym stopniu, bo zza ściany zewnętrznej. Te zaś są raczej grube, ciężkie i mają dość dobrą izolacyjność akustyczną. Jeśli chodzi o poziom hałasu, sytuacja jest porównywalna w przypadku pomp ciepła split i monoblok.  Trzeba też wziąć pod uwagę, że powietrzne pompy ciepła split to prawie zawsze tzw. inwertery – pracując dostosowują moc sprężarki, a także prędkość obrotową wentylatora, do aktualnego zapotrzebowania na ciepło. Przez większość czasu w roku nie potrzeba zaś pełnej mocy i pompa działa odpowiednio ciszej. Przy doborze lokalizacji powietrznej pompy ciepła zawsze trzeba mieć na uwadze generowany hałas i jego wpływ na naszych sąsiadów. Nie jest to urządzenie bezgłośne. W przypadku pomp ciepła Panasonic Aquarea, każde urządzenie jest wyposażone w tryb pracy cichej, dzięki któremu jesteśmy w stanie obniżyć hałas jednostki zewnętrznej aż o 3dB(A).

Ile miejsca zajmuje pompa ciepła split?

Jednostki zewnętrzne pomp ciepła split z zasady umieszcza się bardzo blisko ściany zewnętrznej. Dzięki temu rury łączące ją z budynkiem są krótkie, łatwo je odpowiednio zaizolować i zabezpieczyć. Pompa jest też w pewnym stopniu osłonięta przez budynek, choćby przed działaniem wiatru. Nie potrzeba na nią wiele miejsca, nawet uwzględniając pewien odstęp od budynku, jest to mniej niż 1 m2. W porównaniu z jakąkolwiek instalacją gruntową (kolektory poziome, odwierty) po stronie dolnego źródła ciepła, to praktycznie nic. 

Jednostka wewnętrzna jest jeszcze mniejsza, mniej więcej wielkości pojedynczej wiszącej szafki kuchennej i waży nie więcej niż 40 kg. Poza bardzo specyficznymi sytuacjami wygospodarowanie na nią miejsca jest zwykle możliwe. Nie potrzeba go przecież więcej niż na najmniejszy kocioł gazowy.

W sensie ścisłym – gdy patrzymy na samą pompę – nie zajmuje ona dużo miejsca. W praktyce trzeba jednak uwzględnić jeszcze jeden czynnik, który zwiększa zapotrzebowanie na przestrzeń. Mianowicie wszystkie pompy ciepła do podgrzewania ciepłej wody użytkowej (c.w.u.) wymagają zgromadzenia jej w zasobniku. Przy tym dobrze, jeżeli jest to zbiornik możliwie duży, bo pompa ciepła pracuje bardziej ekonomicznie podgrzewając nawet dużą ilość wody do stosunkowo niskiej temperatury, niż mocno podgrzewając jej małą ilość. Właśnie dlatego w układzie z pompą ciepła lepszy będzie duży zasobnik i korzystanie z ciepłej wody już bez mieszania jej z zimną. Najczęściej takie zbiorniki mają ok. 200 l pojemności, co oznacza, że ze względu na rozmiar i masę muszą to być już zbiorniki stojące - są to więc całkiem spore „beczki”. Tym większe, że przecież trzeba je osłonić izolacją, żeby ciepło nie uciekało z wody do pomieszczenia. W większości przypadków skuteczna izolacja jest zaś po prostu gruba. Wyjątkiem są jej specjalne rodzaje, takie jak technologia U-Vacua™, kilkanaście razy skuteczniejsza od typowej pianki poliuretanowej. U-Vacua™ to zaawansowany próżniowy panel izolacyjny o bardzo niskiej przewodności cieplnej, składający się z unikalnego rdzenia z włókna szklanego zalaminowanego folią złożoną z kilku warstw. Zbiornik z ciepłą wodą użytkową otoczony izolacją U-Vacua™ działa jak „super termos” i utrzymuje wysoką temperaturę wody znacznie dłużej. Dla użytkownika przekłada się to wprost na większe oszczędności energii, gdyż znacznie rzadziej konieczne jest jej podgrzewanie. 

I tu ujawniają się w pełni zalety pomp typu kompakt, takich jak urządzenia typu All in One / All in One Compact. W nich bowiem, zasobnik wody ukryty jest pod wspólną obudową wraz z jednostką wewnętrzną, naczyniem wzbiorczym i całym niezbędnym osprzętem. Dzięki temu oszczędzamy miejsce, bo całość zajmuje tyle miejsca co typowa lodówka – wystarcza zaledwie 60 × 60 cm – i wyglądem przypomina nowoczesną lodówkę. Tak więc oszczędzamy cenną przestrzeń, a równocześnie całość wygląda bardzo estetycznie – bez plątaniny, rur, zaworów i kabli. Dla instalatora pompa ciepła All in One także ma niebagatelne zalety, bo wszystko jest przygotowane, nie musi on już robić połączeń i kontrolować ich szczelności, a więc pracuje szybciej, zaś efekt jest pewny. 

Jak montuje się pompy ciepła split?

Wyjaśnijmy od razu, że samodzielna instalacja pompy ciepła split zdecydowanie wykracza poza możliwości amatora. Po prostu wymaga pewnego specjalistycznego sprzętu, umiejętności i uprawnień. Tu pracuje się z gazowymi czynnikami chłodniczymi (tzw. F-gazami), trzeba użyć pompy próżniowej i wykonać szczelne, lutowane połączenia. Jednak dla dobrych fachowców – instalatorów, wyspecjalizowanych w pracy z urządzeniami takimi jak pompy ciepła oraz klimatyzatory, nie jest to specjalnie trudne zadanie. Ale instalator kotłów już tego nie zrobi. W dużej mierze dlatego na popularności zyskały ostatnio pompy ciepła monoblok, w przypadku których wystarcza wykonanie wyłącznie połączeń hydraulicznych.

Więcej praktycznej wiedzy znajdziesz w naszym materiale wideo – kliknj na film.

Potrzebujesz wsparcia lub chcesz znaleźć akredytowanego instalatora - skontaktuj się z nami