Przegląd energooszczędnych rozwiązań grzewczych i chłodniczych dla budynków usług hotelarskich
Na etapie projektowania budynku usług hotelarskich architekci oraz projektanci branżowi poruszają wiele kwestii związanych z racjonalnym zużyciem energii. Dlatego z jednej strony wykorzystują rozwiązania architektoniczno-budowlane, które zmniejszają potrzeby cieplne budynku oraz likwidują mostki termiczne. Z drugiej, stosowane są systemy instalacyjne które zapewniają odpowiedni komfort cieplny, przyczyniają się do obniżenia kosztów eksploatacyjnych budynku oraz podnoszą prestiż ekologiczny obiektu. Przy użyciu jakich rozwiązań instalacyjnych możemy racjonalnie gospodarować energią w budynku usług hotelarskich? Takiego przeglądu dokonaliśmy w poniższym artykule.
Po kosztach zatrudnienia personelu to właśnie koszty zużywanej energii stanowią największą pozycję po stronie wydatków większości przedsiębiorstw hotelarskich. Z tego względu takie budynki wymagają szczególnej analizy pod kątem zużywanej energii. Mówimy tutaj o kosztach ogrzewania i chłodzenia budynku, przygotowania ciepłej wody użytkowej, ciepła technologicznego czy zużycia energii elektrycznej. Optymalizację przyszłych kosztów obiektu hotelowego warto ograniczać na etapie jego projektowania, gdzie możemy planować oraz przeprowadzać analizę opłacalności poszczególnych rozwiązań instalacyjnych.
Obszary, w których możemy znacznie ograniczyć koszty eksploatacyjne budynku to - ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej, chłodzenie apartamentów pomieszczeń zbiorowego przebywania ludzi, sterowanie i inteligentne zarządzanie budynkiem.
Wybór źródła ogrzewania
Obiekty usług hotelarskich coraz częściej sięgają po rozwiązania technologiczne, wykorzystujące odnawialne źródła energii do celów grzewczych, przygotowanie ciepłej wody użytkowej czy do celów technologicznych. Takie rozwiązania zapewniają dywersyfikację energetyczną, częściową niezależność od rosnących cen energii i paliw, a także możliwie niskie koszty utrzymania. Do rozwiązań wykorzystujące OZE należą pompy ciepła - te natomiast z każdym kolejnym rokiem zyskują na popularności, zwłaszcza w budownictwie hotelowym. Z jednej strony to zasługa rosnącej konkurencji na rynku pomp ciepła, niższych cen urządzeń a także rosnącej świadomości ekologicznej wśród hotelarzy.
Pompy ciepła zdają egzamin w przypadku, gdy mają służyć do wytwarzania niskotemperaturowego czynnika grzewczego, co skłania projektantów do realizacji w obiekcie ogrzewania płaszczyznowego (np. podłogowego, klimakonwektorowego etc.), zaprojektowaniu niskotemperaturowych grzejników oraz nagrzewnic wentylacyjnych przystosowanych do tej temperaturowy czynnika. Równie dobrze mogą pracować jako hybrydowe źródło ciepła np. w okresie letnim czy przejściowym do przygotowania ciepłej wody użytkowej czy ciepła technologicznego.
Wybierając system grzewczy, w pierwszej kolejności projektant musi wykonać charakterystykę energetyczną budynku oraz oszacować potrzebny cieplne wynikające z zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową, mocy grzewczej potrzebnej do celów technologicznych tj. zasilania kurtyn powietrznych z wymiennikami wodnymi, technologii basenowej, nagrzewnic wodnych w centralach itd. Mając te dane, architekci wraz z projektantami branżowymi mogą podjąć decyzję o wyborze źródła ciepła wraz z gabarytami kotłowni.
Układy hybrydowe - czym są, kiedy zdają egzamin?
W ofercie producentów urządzeń grzewczych znajdziemy pompy ciepła powietrzne, jak i gruntowe - które możemy wykorzystać na etapie projektowania kotłowni hotelowej. Pompy gruntowe mają tą przewagę nad powietrznymi, że zachowują stabilną moc grzewczą w okresie całorocznym. Wymagają jednak wyższych nakładów inwestycyjnych związanych z realizacją odwiertów pionowych lub wymiennika poziomego. Niestety przestrzeń pod odwierty gruntowe często jest ograniczona z uwagi na zagospodarowanie terenu, zagęszczoną kubaturę obiektów towarzyszących, drogi dojazdowe czy pożarowe itd.
Z drugiej strony pompy powietrzne w okresie zimowym mają niższą sprawność grzewczą - z tego względu ich pracę wspomagają wbudowane grzałki elektryczne. Aby zachować stabilną moc, pracują one w kaskadzie lub w układach hybrydowych - dzięki czemu w okresie zimowym mogą dostarczać odpowiednią moc grzewczą dla budynku hotelowego.
Dlatego rozwiązaniem o największych korzyściach dla inwestora jest wybór hybrydy grzewczej, złożonej z układu gazowego i elektrycznego. Wykorzystanie korzyści, jakie daje połączenie gazu i energii elektrycznej w celu uzyskania najwyższej wydajności i maksymalnych oszczędności energii. Przykładem takiego rozwiązania jest układ dwururowy złożony z gazowej nadrzędnej jednostki pompy ciepła GHP 20GES3E5 o wydajności grzewczej 63,0 kW wraz z elektryczną podrzędną jednostką pompy ciepła U-10MES2E8 mocy 31,5 kW. Zaletą takiej hybrydy jest możliwość modulowania trybami pracy (tryb oszczędny, wydajny, priorytet GHP, priorytet EHP). Układ ten wykorzystuje ciepło odpadowe z silnika do produkcji ciepłej wody użytkowej – nawet do 26,2 kW (do 65°C) dzięki wykorzystaniu ciepła odpadowego z silnika.
Nad optymalnym punktem pracy czuwa inteligentny sterownik CZ-256ESMC3, dostosowujący pracę hybrydy odpowiednio do:
- Ceny jednostkowej energii
- Zapotrzebowania na moc elektryczną
- Obciążenia układu klimatyzacji
Podstawowy układ hybrydowy GHP/EHP osiąga moc rzędu ok. 100 kW i pracuje w trybie priorytetu CWU z wodnym wymiennikiem ciepła. W podstawowym układzie ma on możliwość podłączenia 48 jednostek wewnętrznych VRF, w przypadku dołożenia dodatkowych agregatów liczba ta proporcjonalnie rośnie.
Kotłownia hybrydowa GHP/EHP jest rozwiązaniem zapewniającym spełnienie wskaźnika energii pierwotnej EP, który jest wymagany dla wszystkich nowoprojektowanych budynków, zgodnie z Warunkami Technicznymi jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Kotłownia hybrydowa zajmuje zdecydowanie mniej miejsca od konwencjonalnej kotłowni gazowej, podnosi prestiż ekologiczny budynku oraz jego bezpieczeństwo energetyczne (np. w przypadku awarii jednego źródła ciepła).
Chłodzenie hotelu w systemie VRF
Dostępne obecnie w ofercie producentów systemy VRF to urządzenia o wysokiej efektywności energetycznej, niezawodne, ciche a przede wszystkim estetyczne – bogata oferta jednostek wewnętrznych z kolei pozwala na wkomponowanie się w wystrój wnętrza.
Podstawą doboru systemu klimatyzacji VRF dla obiektu hotelowego jest wymagana moc chłodnicza, która jest wypadkową wszystkich zysków ciepła jakie mogą wystąpić w krótkim czasie. Mówimy tutaj głównie o zyskach pochodzących od powierzchni przeszklonych, ludzi czy oświetlenia. Jeśli planujemy system klimatyzacji VRF w salach konferencyjnych – warto zastanowić się, czy wykorzystamy ją w okresie zimowym także do ogrzewania tych pomieszczeń.
W zależności od zapotrzebowania moc chłodniczą, w ofercie producenta Panasonic znajdziemy układy VRF Mini ECOi serii LZ2 z czynnikiem R32, odpowiednie do potrzeb niewielkich obiektów komercyjnych. Szeroka gama jednostek zewnętrznych o mocy od 12 kW do 28 kW jest dostosowana do pracy w ekstremalnych temperaturach otoczenia, do -20°C w trybie ogrzewania i do 52°C w trybie chłodzenia. W jednostkach VRF Mini ECOi serii LZ2 wykorzystano przyjazny dla środowiska czynnik chłodniczy R32, redukując całkowitą ilość czynnika o co najmniej 20%, co skutkuje obniżeniem współczynnika GWP o 75%.
Jednostki dużej mocy to seria ECOi EX, wyróżniająca się wysoką efektywnością nawet podczas pracy w skrajnych temperaturach otoczenia. Jednostki te mogą pracować ze 100% wydajnością przy 43°C, osiągając przy tym wysoką sprawność chłodzenia w temperaturze. Jednostki te występują w wariancie dwu -lub trzy-rurowym (te drugie mogą chłodzić i grzać jednocześnie).
Układ zapewnia niższe koszty energii i elastyczność eksploatacji dzięki zastosowaniu we wszystkich modelach sprężarek inwerterowych z niezależną regulacją. Pojedyncze jednostki ECOi EX o mocy nawet do 56,0 kW posiadają także większy wymiennik ciepła z 3-warstwową powierzchnią roboczą, która usprawnia przekazywanie ciepła, oraz nowo zaprojektowaną, zakrzywioną i lejowatą sekcję wylotu powietrza o lepszej aerodynamice. Trzystopniowa konstrukcja układu odzysku oleju pozwala zminimalizować częstotliwość wymuszonego odzysku oleju, zapewniając mniejsze koszty energii bez uszczerbku dla komfortu. Jednostki 2-rurowe ECOi EX umożliwiają zbudowanie pojedynczego systemu o mocy nawet 224,0 kW.
Ważnym aspektem jest bezpieczeństwo pracy systemu VRF, informujący użytkownika systemu o możliwości potencjalnego wycieku czynnika z instalacji. W przypadku ww. systemów do zastosowania jest układ odpompowywania Panasonic, który spełnia wymagania normy BS-EN 378 dotyczącej bezpieczeństwa użytkowników budynków. Jest to najbezpieczniejsze rozwiązanie dla pokoi hotelowych.
Do systemu VRF mamy możliwość zastosowania pełnego asortymentu jednostek wewnętrznych w rozwiązaniu producenta Panasonic. Znajdziemy w nim urządzenie pasujące do praktycznie każdego zastosowania. Wszystkie jednostki są wyposażone w czujnik temperatury powietrza wlotowego i charakteryzują się cichą pracą zapewniającą gościom hotelowym zarówno w apartamentach, sali konferencyjnej jak i w strefie lobby maksymalny komfort.
Sterowanie systemami chłodniczymi
Rozwój technologii w segmencie branży chłodniczej i grzewczej jest bardzo dynamiczny - przyczynia się do nieustannej poprawy parametrów użytkowych, z dużym naciskiem na efektywność energetyczną. Systemy VRF zarówno Mini ECOi jaki i ECOi EX wyróżniają się wysoką efektywnością energetyczną, zwłaszcza przy częściowym obciążeniu chłodniczym.
Systemy bezpośredniego odparowania mają jeszcze jedną niezwykle istotną zaletę z punktu widzenia inwestora branży hotelarskiej, umożliwiają zaawansowaną regulację i zarządzanie za pomocą uniwersalnych systemów sterowania. Mówimy tutaj o integracji systemów freonowych z dowolnym systemem sterowania hotelu - istniejącym lub planowanym do wdrożenia. Integracja ta jest możliwa z protokołami KNX, Modbus, LonWorks czy BACnet - dając hotelarzowi pełne, dwukierunkowe monitorowanie i sterowanie wszystkimi parametrami jednostek. Możliwości sterowania są szerokie, od prostych sterowników obsługiwanych przez użytkownika po zdalne sterowanie całym układem. Panel dotykowy, serwer www, kontrola zużycia energii, kontrola czy sterowanie przy użyciu smartfona lub komputera.
Praca systemów VRF Panasonic kontrolowana jest za pośrednictwem szerokiej gamy dostępnych w ofercie inteligentnych sterowników. W kontekście rozwiązań hotelowych na uwagę zasługuje system sterowania VRF Smart Connectivity+ powstały przy współpracy z firmą Schneider Electric. Pokojowy regulator temperatury SE8000 może zbierać dane z ściennego/sufitowego czujnika temperatury, czujnika okiennego/drzwiowego i czujnika CO2 pozwalając tym samym na uzyskanie precyzyjnej i optymalnej kosztowo klimatyzacji w całym obiekcie hotelowym. Czujniki wykrywają obecność lub nieobecność osób, a także otwarcie i zamknięcie drzwi i okien. Pozwala to uzyskać automatyczne zarządzanie energią i stworzyć najbardziej komfortowe warunki w pomieszczeniach. Wszystkie czujniki komunikują się z przypisanym sobie regulatorem drogą radiową ZigBee® Pro. Brak przewodów w tym wypadku oznacza większą swobodę wykonywania instalacji.
Dzięki SE8000 podłączenie do systemu BEMS jest niezwykle proste. Co więcej, wystarczy sterownik zdalny, by móc korzystać z rozwiązania niezależnie, bez podłączania go do systemu BEMS. Nie tylko radykalnie zmniejsza to obciążenie integratorów systemów, ale także obniża koszty.
Elastyczne opcje sterowania umożliwiają dostosowanie rozwiązania do różnych zastosowań i cech budynku, bez względu na to czy dotyczy to hotelu z przełącznikiem karty hotelowej lub bez niego. Funkcja automatycznego wykrywania obecności zapewniają optymalną klimatyzację powietrza w pokoju z wykorzystaniem przełącznika karty hotelowej lub bez niego, najnowszy model przewiduje skoordynowane sterowanie klimatyzatorami i innymi urządzeniami za pomocą standardowej karty hotelowej. Zwiększenie liczby możliwych do podłączenia urządzeń pozwala na indywidualne dostosowanie ustawień dla każdego pokoju hotelowego.
Automatyczne sterowanie zapewnia optymalną eksploatację urządzeń podczas nieobecności gości lub przy otwartych oknach. Przyczynia się to do znacznego obniżenia kosztów operacyjnych w skali całego budynku usług hotelarskich.